Σε κείμενο του, ο Γεώργιος Ακροπολίτης -ένας από τους μεγαλύτερους Βυζαντινούς λόγιους- μας δίνει μια από τις ελάχιστες και πολύ ενδιαφέρουσες ερμηνείες της έννοιας Ρωμαίος που συνδεόταν με την οικουμενική ιδεολογία του Βυζαντινού/Ρωμαϊκού κράτους.
Ο Ακροπολίτης απευθυνόμενος προς τους Λατίνους θυμίζει την αγάπη που κάποτε ένωνε τους Γραικούς και τους Ιταλούς. Αναφέρει πως οι Ιταλοί πήραν από τους Γραικούς τις γνώσεις και τις επιστήμες.
Για να μην περιγράφονται όμως με ειδωλολατρικά ονόματα, χτίστηκε μια Νέα Ρώμη, η Κωνσταντινούπολη. Έτσι από τις δύο Ρώμες ονομάστηκαν αμφότεροι Ρωμαίοι. Τις δύο αυτές πολιτείες ένωναν οι κοινοί κρατικοί θεσμοί. (νόμοι, βουλές, δικαστήρια).
Με άλλα λόγια, ο Ακροπολίτης δίνει στην έννοια Ρωμαίος μια παράλληλη ταυτότητα. Αν θέλαμε να κάνουμε μια (αυθαίρετη ίσως) αναγωγή στο παρόν είναι κάτι σαν να λέμε Έλληνας ως πολίτης της Ελλάδας και Ευρωπαίος πολίτης ως πολίτης της Ε.Ε.
*Είναι σημαντικό να μην λαμβάνουμε τις πηγές ως δεδομένες. Το Βυζαντινό κράτος επέβαλλε πολιτικές αντιλήψεις και δε επέτρεπε ερμηνείες.
Κανένας ποτέ δεν αναφέρθηκε ανοιχτά στο ζήτημα Ρωμαίος, Έλληνας, Γραικός σε κάποια πραγματεία. Έχουμε σκόρπια αλλά μεμονωμένα δείγματα σε κείμενα και επιστολές. (Παραδοχή του Βατάτζη για καταγωγή του από το Ελληνικό γένος, η χρήση των Αρχαίων Ρωμαϊκών τίτλων από τον Μανουήλ Κομνηνό, η αναφορά του Δ. Κυδώνη ότι κατάγεται από άποικους της Ρώμης κλπ.). Μια από αυτές είναι και του Ακροπολίτη που παρατίθεται στην παρούσα ανάρτηση.
Στην εικόνα σχέδιο (πριν μπει το χρώμα) του Νίκου Παπαμιχαήλ για τη σειρά κόμικς Κατάφρακτος. Το δεύτερο μέρος της σειράς θα κυκλοφορήσει τον Μάιο. Το πρώτο μέρος το βρίσκετε κανονικά στα βιβλιοπωλεία.
