Τα Λουπερκάλια ήταν μια αρχαία Ρωμαϊκή γιορτή του Φεβρουαρίου και σχετιζόταν με τον εξαγνισμό και τη γονιμότητα.
Οι Ρωμαίοι θεωρούσαν ότι αυτή την τελετή την έφερε στην Ιταλία ο Εύανδρος από την Αρκαδία που ίδρυσε μια πόλη που την ονόμασε Παλλάντιον.
Σταμάτησε να γιορτάζεται στην Ρώμη τον 5ο αιώνα μ.Χ και αντικαταστάθηκε από μια άλλη γιορτή που σε βάθος χρόνου εξελίχθηκε στη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου.
Στην Βυζαντινή Κωνσταντινούπολη τα Λουπερκάλια συνέχισαν να γιορτάζονται τουλάχιστον μέχρι τον 10ο αιώνα.
Συνοπτικά μερικά από τα έθιμα εκείνης της μέρας:
1) Αρχικά οι ιερείς θυσίαζαν και δύο κατσίκες και ένα σκύλο μέσα στη σπηλιά που ανατράφηκαν οι ιδρυτές της πόλης Ρωμύλος και Ρέμος από τον θεό Λουπέρκους. Ο αρχαίος Έλληνας συγγραφέας Πλούταρχος αναφέρει ότι το έθιμο με το κουτάβι το πήραν οι Ρωμαίοι από τους αρχαίους Έλληνες. Υπήρχε και λέξη γι‘ αυτό: περισκυλακισμός. Ήταν μέρος τελετής που περιλάμβανε θυσία σκύλου στην θεά Εκάτη
2) Μετά τη θυσία, οι ιερείς έβαζαν το αίμα των θυσιασμένων ζώων στο μέτωπο δυο νέων μέσα στη σπηλιά και ύστερα το σκούπιζαν. Κατόπιν, όπως όριζε το έθιμο, οι αιματοβαμμένοι νέοι έπρεπε να γελάσουν προσποιητά και αφού έτρωγαν και έπιναν εντός της σπηλιάς λάμβαναν λουριά φτιαγμένα από το δέρμα της κατσίκας.
3) Έπειτα οι νέοι πασαλειμμένοι με λάδι έτρεχαν γυμνοί στους δρόμους χτυπώντας τον κόσμο με τα λουριά. Οι γυναίκες έκαναν πως τα απέφευγαν αλλά ήθελαν να τις πετύχει το λουρί γιατί σύμφωνα με το έθιμο, αυτό τις έκανε πιο γόνιμες. Fun fact: Οι νέοι που συμμετείχαν σε αυτό το δρώμενο, έπρεπε να ανήκουν σε υψηλή τάξη. Ο Πλούταρχος αναφέρει τον Μάρκο Αντώνιο να τρέχει γυμνός και λαδωμένος στους δρόμους της Ρώμης.
4) Έπειτα οι ιέρειες έβραζαν τα εντόσθια από τις κατσίκες και τα μοίραζαν στον κόσμο με καμμένο αλατισμένο ψωμί. Ο κόσμος τα έβγαζε πέρα με αυτό το άθλιο φαΐ πίνοντας ατέλειωτες ποσότητες κρασιού.
5) Ε μετά γινόταν το σώσε. Το καρναβάλι της Πάτρας κυριολεκτικά ωχριά μπροστά στα διάφορα σκηνικά γλεντιού και σεξουαλικής φύσης δραστηριοτήτων που συνέβαιναν κατά τη διάρκεια της γιορτής. Οι πηγές της εποχής έχουν διασώσει διάφορα από τα σκηνικά που συνέβαιναν.
Σίγουρα, τα περισσότερα από τα παραπάνω έθιμα θα είχαν πάψει τον Βυζαντινό 10ο αιώνα. Τα Βυζαντινά Λουπερκάλια προσαρμόστηκαν στην Χριστιανική πραγματικότητα και έγιναν κινητή γιορτή που έπεφτε την εβδομάδα πριν τη Σαρακοστή. Κάποια από αυτά τα έθιμα ίσως συνεχίστηκαν ατύπως είτε από τον απλό κόσμο είτε στο παλάτι. Δεν είναι παράλογο αφού καθένας θα ήθελε να το ρίξει λίγο έξω πριν την έλευση της νηστείας.
https://www.byzantinetales.com/post/%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B8%CE%B1-%CE%B2%CF%81%CE%B5%CE%AF%CF%84%CE%B5-%CF%84%CE%BF-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%82-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BB%CE%B5%CF%8D%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%B1-%CF%85%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%BF%CE%B9%CF%80%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CE%B2%CE%B9%CE%B2%CE%BB%CE%AF%CE%B1?lang=el
Comments